به گزارش شهرآرانیوز عطش حقیقی عشق به زیارت بارگاه منور رضوی وقتی با زیارتهای مجازی و ریختن اشک حسرت برای حضور در مشهدش آرام نگیرد، باید بار سفر را بست تا چند روزی در جوارش دل را از رأفتش سیراب کرد. برای سفر به مشهد الرضا (ع) چه زمانی بهتر از دهه کرامت؟ البته این سفر با همه تفاوتهای معنوی اش مانند هر عزیمت، توشهای میخواهد تا در وقت مناسب، مسافر را راهی مقصد کند. هزینه سفر اصل ماجرای حسرت مانده به دل زائران مجازی شهرهای دور و نزدیک است.
قصد سفر که میکنیم، نحوه رسیدن به مقصد و بازگشت به موطن، یکی از اولویتهای مهم در برنامه ریزی ما خواهد بود. سال هاست که ثابت شده است توسعه گردشگری بدون بهبود شبکه حمل ونقل، امکان پذیر نیست. بهبود این شبکه و گسترش آن از طرفی تأثیر مستقیم بر کاهش هزینههای سفر میگذارد و از سوی دیگر به جذب بیشتر گردشگر کمک میکند. حالا ببینید شبکه حمل ونقل برای شهری مثل مشهد که گردشگری، یکی از چرخ دندههای مهم برای رونق اقتصادی آن بوده و به طور میانگین سالانه پذیرای ۴۰ میلیون زائر است، چقدر اهمیت خواهد داشت.
ما در این گزارش میخواهیم خودمان را به جای زائران مضجع شریف امام مهربانیها بگذاریم و ببینیم برای رسیدن به زیارت حضرت شمس الشموس، چقدر باید هزینه کنیم. یک حساب وکتاب سرانگشتی و ادعای کارشناسان، نشان میدهد که ۴۰ تا ۵۰درصد هزینههای گردشگری مربوط به رفت وآمد است. به گفته مسئولان، ۲درصد زائران هواپیما، ۵درصد قطار، ۱۳درصد حمل ونقل عمومی جادهای و ۸۰درصد وسیله نقلیه شخصی را برای سفر سالانه به مشهد انتخاب میکنند.
«۲ میلیون و ۵۰۰ هزارتومان، کف قیمت همین الان است که دارم با شما صحبت میکنم.» خانم فروشنده پروازهای داخلی، این جملات را با تأکید روی قید زمان ادامه میدهد و میگوید: «فعلا فقط برای روز جمعه دارم، آن هم تعداد محدود.» این قیمت پرواز تهران-مشهد در دهه کرامت و در آستانه ولادت امام رضا (ع) است، البته معمولا در سایتها با واژه ظرفیت تکمیل است روبه رو میشوید، اما در آژانسهای مسافرتی میتوانید با دوبرابر قیمت مصوب پیدا کنید.
میگوییم دوبرابر، چون طبق فهرست اعلام شده توسط سازمان هواپیمایی، قیمت پرواز تهران به مشهد با احتساب مالیات ۱۰ درصدی و همه عوارض متعلقه به آن یک میلیون و ۳۲۶ هزار و ۷۰۰ تومان است.
مسافرت با هواپیما هرچند جزو راحتترین و سریعترین سفرهاست، اما پیدا کردن بلیت پرواز برای سفر به مشهد آن هم در روزهای خاص، یعنی یک هزینه نجومی البته اگر بلیت گیرتان بیاید.
در همین هفته اگر یک خانواده چهارنفره تهرانی قصد زیارت داشته باشند، فقط برای رفت وبرگشت با پرواز باید ۲۰ میلیون تومان کنار بگذارند. شاید عدهای بگویند که این سفر لاکچری حساب میشود و برای دهکهای خاص درآمدی، اما باید این را در نظر گرفت که سرعت و راحتی سفر هوایی برای همه مورد استقبال است و با مدیریت عرضه در روزهای خاص و کنترل قیمتها با نرخ مصوب، افراد بیشتری میتوانند از این گزینه استفاده کنند، اما درست در زمانهای طلایی برای سفر به مشهد، اقتصاد آزاد و مبتنی بر عرضه و تقاضا فعال میشود و هزینه سفر با وسایل حمل ونقل عمومی افزایش مییابد و زور سیستمهای نظارتی هم به شرکتهای هواپیمایی نمیرسد.
بدیهی است باتوجه به اینکه از کدام مبدأ به سمت مشهد حرکت کنید، هزینه آن متفاوت خواهد بود، اما به طور میانگین در این مدت قیمت بلیت پرواز از اصفهان دوبرابر بیش از نرخ مصوب، از شیراز ۴۳ درصد بیش از نرخ مصوب، از اهواز ۴۸ درصد بیش از نرخ مصوب و از تبریز حدود ۵۵ درصد بیش از نرخ مصوب بود. باتوجه به زیاد بودن هزینه پرواز، بدیهی است که ۹۸درصد زائران عطای استفاده از این وسیله را به لقایش ببخشند.
قطار یکی از وسایل حمل ونقل عمومی پرطرف دار برای رسیدن به مقصد است. ارزانی، امنیت و راحتی، تقاضا برای استفاده از این وسیله نقلیه را افزایش داده، اما مشکل اینجاست که تعداد رامهای قطار در روزهای اوج سفر نسبت به تقاضا بسیار کم است. برای سفر با قطار آن هم در زمانهای شلوغ، معمولا باید از یک ماه قبل و در زمانهای اعلام پیش فروش بلیت برنامه ریزی کنید. فروش با قیمت بالاتر از نرخ مصوب نیز در سامانه ریلی کمتر اتفاق میافتد. هزینه سفر با قطار به مشهد نیز بسته به نوع قطار و مبدأ زائران متفاوت است.
قیمت بلیت قطار از مبدأ تهران به مشهد از ۲۹۸ هزارتومان تا ۷۹۲ هزارتومان متفاوت است. اما به طور میانگین یک قطار مناسب با کوپه چهارنفره به ازای هر نفر ۴۱۵ هزارتومان است که به طور میانگین هزینه رفت وبرگشت یک خانواده چهارنفره ۳ میلیون و ۳۲۰ هزارتومان تمام میشود.
متأسفانه باوجود تقاضای زیاد برای سفرهای ریلی و لزوم توجه به زیرساختهای آن به ویژه برای شهر مشهد که مقصد سفر عاشقان اهل بیت (ع) از اقصی نقاط ایران است، کم توجهی میشود.
به عنوان مثال پروژه برقی شدن قطار مشهد-تهران که از سال ۱۳۸۷ وارد آلبوم اقتصادی کشور شد، هنوز هیچ پیشرفتی را به خود ندیده است و در کما به سر میبرد. همچنین بررسیهای شهرآرا نشان میدهد که کل بودجه پیش بینی شده برای پروژههای ریلی در سال ۱۴۰۳ بالغ بر ۸هزار و ۱۶میلیارد تومان است. از این رقم سهم خراسان رضوی ۳۲۴ میلیارد تومان و معادل ۴درصد کل بودجه حمل ونقل ریلی کشور است.
شاید راحتترین راه برای تهیه بلیت و رسیدن به مشهد در این روزها انتخاب اتوبوس باشد. ارزانی و تهیه راحتتر بلیت اتوبوس باعث شده که تقاضا برای سفر با این وسیله بیشتر باشد و ۱۳درصد زائران امام هشتم (ع) در شلوغی روزهای زیارتی با اتوبوس خود را به پابوسش برسانند، اما همان طور که بارها در گزارشهای مختلف نوشته ایم با وجود استقبال از سفر جاده ای، زیرساختهای ما در این زمینه تعریفی ندارد.
بارها گفته ایم که تناسبی بین بودجه و پیشرفت زیرساخت جادهها در غرب و شرق کشور نیست و به استانهای شرقی کشور به ویژه خراسان رضوی با توجه به میزبانی از زائران رضوی اجحاف شده است. میتوان گواه این بی مهری را در یکی از پروژههای جادهای مهم استان، یعنی آزادراه حرم تا حرم دید که بعد از گذشت ۱۴ سال از کلنگ زنی آن، هنوز به سرانجام نرسیده است.
با همه این حرفها اگر بخواهیم به عنوان مثال هزینه رفت وبرگشت یک خانواده با اتوبوس از تهران به مقصد مشهد را محاسبه کنیم، هزینه اش در بیشترین قیمت برای اتوبوسهای وی آی پی حدود ۳ میلیون ۲۰۰ هزار تومان و در کمترین یک میلیون و ۹۲۰ هزارتومان خواهد شد. البته برای تهیه بلیت اتوبوس هم باید زودتر دست به کار شوید.
بازار سیاه، فروش اجباری و ... از جمله تخلفهایی است که بازارش در روزهای شلوغ مشهد داغ میشود. در بسیاری از مسیرهایی که فروش بلیت پرواز با برچسب تکمیل ظرفیت بسته شده است، میتوانید تورهایی را با محل اسکان مشخص و بلیت برگشت پیدا کنید.
البته معمولا باید برای دو نفر تور رزرو کنید و امکان خرید برای یک نفر نیست. به عنوان مثال یک شب اقامت در مشهد در هتلی معمولی برای دو نفر از مبدأ تهران حدود ۱۰ میلیون تومان آب میخورد. حالا اگر کسی گزینه اسکان را نخواهد یا برای یک بلیت لازم داشته باشد، چارهای ندارد جز خرید این پکیج پیشنهادی.
فراهم کردن سازوکار سفری آسان و ارزان بر دوش یکایک مسئولان است و با وجود این حجم از دلهای مشتاق زیارت، باید به این موضوع نگاهی کلان داشت، اما این دیدگاه در سالهای اخیر با بی مهری همراه بوده است و از نشانههای این ادعا، حذف بودجه زیارت مشهد از آلبوم اقتصادی کشور و درنهایت سهیم شدن سه شهر دیگر است.